|
| |
|
| |
|
|
|
Opgepoetst | 26-11-2020
Waarom spirulina een superfood is
Eeuwenlang konden mensen hongersnoden overleven dankzij de blauwalg Spirulina. En ook al komen hongersnoden nauwelijks meer voor, nog steeds eten mensen Spirulina. Als je dit artikel hebt gelezen, snap je waarom.
In Afrikaanse en Mexicaanse zoetwatermeren groeien de blauwalgen Spirulina platensis en Spirulina maxima. Al duizenden jaren geleden ontdekten de mensen die rond die meren woonden dat je die algen uit het water kon halen, laten drogen in de zon en zonder problemen kon opeten. Het was een compleet voedingsmiddel. In tijden van honger kon je er zelfs maanden op overleven.
Toen Franse wetenschappers na de tweede wereldoorlog de gedroogde algen analyseerden snapten ze waarom. Volgens hun onderzoeker zitten in de blauwalg bijna alle voedingsstoffen die een mens nodig heeft. Spirulina is één van de meest complete voedingsmiddelen op deze planeet.
De voedingswaarde van Spirulina is zo hoog dat ruimtevaartorganisaties werken aan compacte kweeksystemen voor bemande ruimtereizen. Voedingstechnologen ontwikkelen manieren om Spirulina in bioreactoren op te kweken, zodat ook in een verre toekomst waarin we door overbevolking of rampen geen akkers en weilanden meer hebben de voedselvoorziening van deze planeet veilig is.
Spirulina is een superfood, zegt ook de Britse supplementenkenner Simon Bandy. 'Behalve aminozuren vind je in Spirulina bètacaroteen en verwante verbindingen, onmisbare vetzuren als GLA, ijzer, B-vitamines en pigmenten', vertelt hij.
De voedingswaarde is zo hoog dat de oude Inca's Spirulina gebruikten als medicijn, en ook moderne Westerse mannen baat kunnen hebben bij de wonderbare blauwalg. Sporters die veel van hun lichaam vragen, bijvoorbeeld.
'Zeker sporters die ook nog weinig koolhydraten innemen zouden serieus moeten overwegen of ze hun voeding moeten aanvullen met Spirulina', zegt Bandy. 'Spirulina kan ze net dat beetje extra energie geven waardoor ze hun veeleisende training kunnen volhouden.'
De Amerikaanse diëtist Lisa Nelson weet nog andere toepassingen. Zij adviseert Spirulina aan mensen die zich niet kunnen permitteren om ziek te worden. 'Spirulina activeert antioxidante processen in het lichaam', zegt ze. 'Daardoor raak je giftige stoffen kwijt en vermindert je kans op ziekte.'
Bandy en Nelson zeggen niet zomaar wat. Ze baseren zich op een groeiende stapel wetenschappelijke studies. Voor jou pluisden we die stapel helemaal uit, op zoek naar eigenschappen van het superfood waar jij misschien iets aan hebt. We vonden er 11.
#1 Uithoudingsvermogen
Geef jonge mannen elke dag 7 gram Spirulina, en ze blijven tijdens extreme fysiologische inspanningstests tien procent langer rennen dan mannen geen blauwalg hebben gebruikt. Dat blijkt een Taiwanese studie die is verschenen in de European Journal of Applied Physiology.
Spirulina verhoogt de aanmaak van antioxidante enzymen in de spiercel. Die ruimen de agressieve verbindingen op die vrijkomen tijdens inspanning, zodat spiercellen langer op een hoger niveau kunnen functioneren.
#2 Afvallen
Als je wilt afvallen door via training je lichaamsvet af te fakkelen, dan kan Spirulina je daarbij helpen. Griekse sportwetenschappers gaven mannen elke dag 6 gram Spirulina, en lieten ze vervolgens hardlopen.
Net als in de Taiwanese studie die we zojuist noemden verbeterde daardoor het uithoudingsvermogen met zo'n tien procent. Maar de Grieken ontdekten ook dat de mannen tijdens de loopsessies statistisch significant meer vet verbrandden.
Het Griekse onderzoek is gepubliceerd in Medicine & Science in Sports & Exercise.
#3 Vitamine B12
Websites vertellen vaak dat Spirulina vitamine B12 bevat, en dat Spirulina daarom interessant is voor veganisten. Vitamine B12 zit immers alleen in dierlijke producten. Omdat veganisten die niet eten, en een tekort aan vitamine B12 uiteindelijk dodelijk is, zijn veganisten aangewezen op synthetische vitamine B12 in supplementen.
Spirulina kan daaraan niets veranderen, want ook in de wonderbare blauwalg zit geen B12. Spirulina bevat wel een paar verbindingen die er griezelig veel op lijken. Onderzoekers die in de jaren zeventig met inmiddels verouderde technologie de samenstelling van Spirulina ophelderden hebben die verward met B12.
#4 Hart & Bloedvaten
In dierstudies verlaagt Spirulina de bloeddruk doordat het de bloedvaten soepeler maakt. In Koreaans onderzoek waarin menselijke diabetespatiënten elke dag 8 gram Spirulina slikten verbeterde bovendien de cholesterolspiegel, zakte de concentratie vetten in het bloed en werden allerlei ontstekingsprocessen afgeremd die gevaarlijk zijn voor het hart- en vaatstelsel.
De onderzoekers vermoeden dat ook bij mensen zonder suikerziekte Spirulina hart en bloedvaten gezond helpt houden.
#5 Allergie
Het is extreem zeldzaam, maar je vindt in de medische literatuur een paar gevallen van mensen die allergisch reageren op Spirulina. Ze krijgen huiduitslag, voelen zich dodelijk vermoeid en verliezen alle kracht in hun spieren. Soms breken die spieren zelfs af.
Er zijn zelfs een paar mensen bij wie Spirulina een potentieel dodelijke anafylactische shock kan veroorzaken. Klinkt eng, maar je moet daarbij bedenken dat mensen voor letterlijk elk levensmiddel allergisch zijn. Als je er allergisch voor bent, kan zelfs een wortel of een kiwi dodelijk voor je zijn.
#6 Hooikoorts
Als je #5 hebt gelezen klinkt het misschien merkwaardig, maar het is toch echt waar. Als je ergens allergisch voor bent, kan Spirulina je allergische reacties juist afremmen. Turkse onderzoekers ontdekten bijvoorbeeld dat hooikoortspatiënten fors minder last hadden pollen in de lucht als ze een half jaar elke dag 2 gram Spirulina slikten.
Dat komt waarschijnlijk doordat Spirulina het immuunsysteem van allergische mensen kan 'africhten'. De blauwalg zorgt er voor dat het zich gaat richten op ziekteverwekkers en kankercellen, en onschuldige verbindingen in voeding en pollen met rust laat. Uit fundamenteel onderzoek kun je afleiden dat je het effect van Spirulina op allergie al na 12 weken suppletie zou moeten kunnen merken.
#7 Griep & verkoudheid
Spirulina zou dus kunnen beschermen tegen virusziektes, concludeer je misschien uit het stukje hierboven. En dat klopt. Waarschijnlijk verhoogt Spirulina ook de weerstand van het lichaam tegen ziekten die door virussen worden veroorzaakt.
In dierstudies krijgen kwaadaardige bacteriën minder kans om via de darmen in het lichaam van proefdieren te komen als die ook Spirulina door hun voer krijgen. In reageerbuisstudies voorkomen suikerketens in Spirulina dat virussen menselijke cellen kunnen binnenkomen.
Daarnaast wapent Spirulina het menselijke immuunsysteem tegen virussen en andere ziektekiemen, ontdekten onderzoekers van de University of California at Davis. Zij zagen dat Spirulina het aantal immuuncellen in de bloedbaan van menselijke proefpersonen fors liet toenemen.
Waart in jouw omgeving een geniepig virus rond? Suppletie met Spirulina vermindert de kans dat het onding grip op je krijgt.
#8 Giftig
Biologen hebben zich wel eens afgevraagd of in Spirulina ook verbindingen zitten die helemaal niet gezond voor je zijn. Tenslotte maken veel blauwalgen(de groep organismen waartoe Spirulina behoort) giftige stoffen aan als microcystines. Dat zijn kleine eiwitketens die misschien de kans op leverkanker verhogen.
Vijftien jaar geleden hebben onderzoekers van de Amerikaanse tegenhanger van ons RIVM een paar Spirulinasupplementen geanalyseerd, en daarin inderdaad kleine hoeveelheden microcystines gevonden.
Volgens provisorische normen zou je van het meest verontreinigde supplement dat de Amerikanen konden vinden dagelijks 5 gram Spirulina kunnen nemen zonder dat je van daarvan last krijgt. Of de Amerikanen de risico's van microcystines juist hebben ingeschat is trouwens nog maar de vraag. Tenslotte eten duizenden Afrikanen elke dag tientallen grammen ongezuiverde Spirulina, zonder een centje pijn.
Ben je er toch niet helemaal gerust op? Grote fabrikanten als Marcus Rohrer monitoren hun producten op de aanwezigheid van microcystines.
#9 Anti-kater
Spirulina is waarschijnlijk een antikatersupplement. Echt onderzocht is het niet, maar als je kijkt naar wat we inmiddels weten over de effecten van Spirulina op de lever, dan zouden Spirulinagebruikers best wel eens minder makkelijk een kater kunnen krijgen.
Het katerige gevoel dat je hebt na een avond doorhalen is voor een belangrijk deel het gevolg van verbindingen die ontstaan door omzetting van alcohol. Hoe sneller de lever die afbreekt, des te sneller is je kater voorbij. Spirulina activeert de enzymen die daarvoor nodig zijn.
#10 Spieropbouw
Spirulina is een eiwitrijk voedingsmiddel, en als je 'eiwitrijk' zegt, dan denkt de gemiddelde MH-lezer meteen 'spieropbouw'. Het eiwit in Spirulina is inderdaad van goede kwaliteit, als je het vergelijkt met plantaardige eiwitten. Spirulina-eiwit is bijvoorbeeld beter voor spieren dan eiwit uit bonen.
Maar vergelijk je Spirulina-eiwit met dierlijke eiwitten als whey en caseïne, dan scoren die dierlijke eiwitten toch net iets beter. Het belangrijkste zwakke punt is dat Spirulina-eiwit weinig methionine bevat. Methionine zit in ruime hoeveelheden in plantaardige eiwitten als rijst- en tarwe-eiwit.
#11 Lange termijn
Als je een goede kwaliteit Spirulina gebruikt, heeft suppletie op de lange termijn waarschijnlijk alleen maar positieve effecten. Koreaanse onderzoekers ontdekten dat zestigplussers die elke dag Spirulina slikken meer interleukine-2 aanmaken. Die stof activeert de natural killer cells. Dat zijn immuuncellen die niet alleen beschermen tegen ziekteverwekkers, maar ook kankercellen opruimen. Dat kan betekenen dat Spirulina beschermt tegen kanker.
Een ander interessant langetermijneffect is dat Spirulina in ieder geval in proefdieren de hersenen jong houdt, en het ontstaan van ziekten als Alzheimer en dementie afremt.
Ormea Gezondheidsbulletin, juni 2012.