|
|
|
|
Opgepoetst | 3-8-2018
Snackbarvarken vertelt waarheid over vetzucht
De Animal Sciences Group van Wageningen UR gaat de boer op met het snackbarvarken. Het dier heeft katheters in cruciale bloedvaten en reageert net zo beroerd op ongezonde voeding als mensen. Het varken is bij uitstek geschikt als proefdier voor onderzoek naar overgewicht, suikerziekte en andere welvaartskwalen.
'We hebben ons cafetariavarken oorspronkelijk gemaakt voor onderzoek naar varkens', zegt dr. Sietse Jan Koopmans van ASG in Lelystad. 'We gebruikten het voor onderzoek in opdracht van het Productschap Diervoeder en LNV naar gezonder voer. De laatste jaren hebben we echter gezien dat makers van humane klinische voeding en functional foods gebruiken hem ook zijn gebruiken.'
Bedrijven kloppen steeds vaker bij de Animal Sciences Group aan om hun experimenten uit te laten voeren. Die proeven gaan vooral over medicijnen of voedingsmiddelen die de gevolgen van overgewicht moeten ondervangen. Het snackbarvarken is daarvoor bij uitstek geschikt. Het snackbarvarken maakt bijvoorbeeld door injecties met streptozocin weinig insuline aan, waardoor het sprekend lijkt op dikke mensen met een tekortschietende aanmaak van insuline.
Het gebruik van varkens als proefdier is goedkoper en minder emotioneel beladen dan dat van honden en apen, zegt Koopmans. 'Tussen proeven op knaagdieren en proeven op mensen zitten nu eenmaal proeven met grote dieren. Als je onderzoek doet naar overgewicht loop je er bijvoorbeeld tegenaan dat knaagdieren moeilijk aderverkalking krijgen. Het is moeilijker om hun cholesterolhuishouding te verzieken door ongezonde voeding. Maar varkens zijn wat dat betreft net zo kwetsbaar als mensen.'
Omdat varkens ongeveer net zo groot als mensen zijn, is het bovendien eenvoudig om veel metingen te verrichten in een dier. 'We kunnen ook katheters aanbrengen in bloedvaten, waardoor we precies kunnen zien hoe medicijnen of voedingsmiddelen werken', zegt Koopmans. 'Door een katheter in de poortader, die van de darmen en via de lever het lichaam in loopt, kunnen we bijvoorbeeld zien hoe medicijnen of voedingsstoffen worden opgenomen.' Andere katheters meten de concentraties van de stoffen in het lichaam, of de bloeddruk.
Omdat een enkel snackbarvarken veel informatie oplevert zijn er verhoudingsgewijs weinig proefdieren nodig. 'Dat scheelt in de kosten en het is ook ethischer', aldus Koopmans. 'Tenslotte is de aaibaarheidsfactor geringer dan die van andere grote proefdier. We vereenzelvigen ons nu eenmaal minder met een varken dan met een chimpansee of een hond.'
Weekblad voor Wageningen UR, 10 November 2005.