|
| |
|
| |
|
|
|
Opgepoetst | 24-8-2019
Nieuw densovirus Myzus periscae is een luizendoder
"We kunnen hier misschien een biologisch bestrijdingsmiddel van maken", zegt projectleider dr Daniella Kasteel van het Wageningse onderzoeksinstituut Plant Research International. "Toen we dit virus onderzochten ontdekten we dat het de ontwikkeling van bladluizen afremt en het aantal nakomelingen vermindert."
Het virus waarover Kasteel het heeft is nog niet zolang geleden ontdekt door de Franse biologe Manuela van Munster tijdens haar promotieonderzoek in Wageningen. Omdat het virus bestand bleek tegen de antisera voor de bekende bladluisvirussen, moest het gaan om een nieuwe soort. Van Munster helderde het genoom op om te zien aan welke virussen de nieuwe soort verwant was. Het nieuwe organisme bleek een densovirus te zijn.
Myzus periscae densovirus, zoals het organisme officieel heet, verspreidt zich doordat luizen het aan hun nakomelingen overdragen, en met hun speeksel andere luizen kunnen besmetten. Ook kan het zich via het vaatstelsel van planten verplaatsen van het ene naar het andere deel van de plant. Niet-besmette luizen kunnen daardoor alsnog ziek worden als ze van de plant eten. Die combinatie van eigenschappen maakt van het nieuwe virus een effectief bioinsecticide.
Op dit moment lopen er op Plant Research International studies naar bredere toepassingen voor het virus. Het instituut onderzoekt of het virus ook de trips en de witte vlieg kan bestrijden en of het ook andere organismen aanvalt. Daarnaast doet het instituut proeven met een soortgelijk virus, het Aphid lethal paralysis virus. Ook van dat organisme heeft Van Munster de genetische achtergronden opgehelderd.
"Het is een echte killer", zegt Kasteel tevreden. "Het doodt al binnen enkele dagen grote aantallen virussen. We hebben er alvast patent op aangevraagd. Dat is ook een van de redenen dat we het genoom hebben opgehelderd. We hebben de codes nodig voor de aanvraag."
In Nederland is nog maar een vergelijkbaar biologisch insecticide op de markt. Dat is het in Wageningen ontwikkelde preparaat Spod-X dat baculovirussen bevat die rupsen van de Floridamot kunnen doden. Deze rups tast bloemknoppen van chrysanten en gerbera's aan, en heet daarom ook wel de 'koppensneller'.
Weekblad voor Wageningen UR, 23 januari 2003.