|
| |
|
| |
|
|
|
Opgepoetst | 27-5-2019
Zwangerschapstest kan beter
Een Wageningse promovendus heeft een techniek ontwikkeld waarmee farmaceutische ondernemingen hun medische tests kunnen verbeteren. Door antilichamen anders vast te plakken, worden zwangerschaps-, HIV- en allergeentesten een stuk gevoeliger.
Het menselijk lichaam reageert op indringers door antilichamen aan te maken. Dat zijn moleculen in de vorm van een Griekse Y. De vork aan de bovenkant van de Y kan zich vastmaken aan de indringers, de poot van de Y zit vast aan speciale immuuncellen. Die gebruiken antilichamen als handvat, en slokken de indringers op.
Omdat het lichaam voor elk soort indringer een apart type antilichaam aanmaakt, kunnen farmaceuten antilichamen gebruiken voor tests. Die bestaat vaak uit een kunststof, dat door zijn elektrische lading antilichamen aantrekt.
De gangbare tests zijn echter niet optimaal, ontdekte dr. ir. Monique Bremer. Dat komt door de slordige manier waarop de fabrikant de antilichamen op het kunststof vastzet. "Soms zitten ze vast met de poot van de Y, zoals het ook hoort", zegt Bremer. "Maar soms zitten ze ook vast met de vork, die zich juist aan de indringers moet vastmaken." Zo'n verkeerd vastgeplakt antilichaam doet niets meer.
Bremer ontdekte dat ze kon voorkomen dat antilichamen met de verkeerde kant op het kunststof terecht komen. Voordat ze de antilichamen op het kunststof plakte, bevestigde ze daar eerst een laag moleculaire klemmetjes op. "Die hebben zo'n vorm, dat de poot van de antilichamen daar precies in past, maar de vork niet."
Bremer deed haar promotie-onderzoek bij de leerstoelgroep Fysische chemie en kolloidkunde van Wageningen Universiteit en Organon Technika, een onderdeel van chemieconcern Akzo. Het is het bedrijf niet gelukt octrooi op Bremers vinding te verwerven. Medische instrumentenbouwers gebruiken de moleculaire klemmetjes al voor andere doeleinden.
Monique Bremer promoveerde op 25 juni aan Wageningen Universiteit bij prof. dr. Lyklema, emeritus hoogleraar in de Fysische chemie.
Weekblad voor Wageningen UR, 28 juni 2001.