|
| |
|
| |
|
|
|
Opgepoetst | 18-8-2019
Debat | Voedselveiligheid in de uitgebreide EU
De Europese Unie krijgt er tien nieuwe lidstaten bij. Goed voor de stabiliteit in de regio, menen voorstanders. Slecht voor de unie, vrezen tegenstanders. Bijvoorbeeld op het gebied van de voedselveiligheid zouden de nieuwe staten hun zaken nog lang niet op orde hebben. Is het voedsel van de nieuwe staten schoon genoeg voor de EU?
EU-rapport (2002) Regular Report on Bulgaria's progress towards accession, blz. 66
"Bulgarije heeft een behoorlijke hoeveelheid regelgeving met betrekking tot de voedselveiligheid overgenomen, maar er moet nog wel het een en ander gebeuren om de wetten van Bulgarije met die van de EU in pas te laten lopen. Verder zijn de meeste faciliteiten in de voedselverwerkende industrie zo aftands, dat ze volgens de nationale wet al niet veilig en hygienisch genoeg kunnen produceren." (Bulgarije's aanvraag om lid te worden van de EU staat nog even in de ijskast.)
Prof. Ruud Huirne, leerstoelgroep Agrarische Bedrijfseconomie van Wageningen Universiteit
"De komende toetreding in de nieuwe lidstaten heeft in die landen grote veranderingen op gang gebracht. De nieuwe staten willen graag bij de EU en zetten alles op alles om aan de voorwaarden te voldoen. Maar het hele systeem van de voedselveiligheid is er nog niet op het vereiste niveau.
Een veel belangrijker vraag vind ik of wij klaar zijn voor de uitbreiding. En dat zijn we niet. Als straks de grenzen opengaan, dan rijden de vrachtwagen in een ruk heel Europa door. Als er daar in de keten iets mis is gegaan, dan zijn er geen speciale interne controles die ons alert maken.
Eigenlijk zouden we de gevaren moeten analyseren. Op een rijtje zetten waar het straks fout kan gaan, en hoe groot de kans is. Dan zouden we weten waar de grootste gevaren zitten. Dat is vooral een technische zaak. Ik hoop dat de mensen van Rikilt en RIVM er meer van weten."
EU Rapport (2002) Regular report on Cyprus' progress towards accession, blz. 50
"Met betrekking tot de voedselveiligheid zijn er nog grote inspanningen nodig om de overname en uitvoering van Europese regelgeving sneller te laten verlopen."
Dr Frank van Tongeren, Landbouw-Economisch Instituut (onderdeel van Wageningen UR) in Trouw
"Er is natuurlijk een prikkel om eisen van voedselveiligheid te ontlopen. De EU is strikt in haar normen en loopt internationaal voorop. Het bedrijfsleven in de EU is soms nog strikter. Neem de supermarkten. Die kunnen zich niet meer veroorloven slechte voeding te leveren en stellen soms hogere eisen dan de overheden. Maar desondanks glipt er af en toe iets door. Je kunt gewoonweg niet alles controleren wat Nederland binnenkomt. Een bepaalde mate van risico zullen we moeten accepteren."
EU Rapport (2002) Regular report on Czech Republic's progress towards accession, blz. 72
"De Tsjechische Agro- en Voedselinspectie ziet toe op de voedselveiligheid, en zijn laboratoria voldoen aan de internationale standaards. Tsjechie heeft een groot testprogramma voor BSE gelanceerd, dat steeds nauwer wordt afgestemd op het programma van de EU."
Prof. Leo den Hartog, directeur Research & Development bij Nutreco en bijzonder hoogleraar Bedrijfsontwikkeling in de Veehouderij bij Wageningen Universiteit
"Als ik spreek vanuit mijn functie bij Nutreco, dan zie ik eigenlijk geen grote bedreigingen. De grondstoffenhandel is al internationaal. Oost-Europa, Azie, Zuid-Amerika, het komt al overal vandaan, uit 'goede' en 'slechte' landen. Als je kijkt naar het Nederlandse mengvoer, dan komt ongeveer tachtig procent van de grondstoffen via Rotterdam binnen.
De bedrijven zijn daarop ingesteld. Nutreco hanteert bijvoorbeeld de stoplichtmethode voor zijn leveranciers. Sommigen krijgen het groene licht. We controleren ze uiteraard, maar we weten dat ze netjes te werk gaan. Bij anderen staat het licht op oranje en voeren we de controles op. Natuurlijk heb je leveranciers die het rode licht krijgen. Maar die kunnen net zo goed in een 'goed' als in een 'fout' land zitten."
Dr. Kees de Gooijer, directeur van Rikilt, Instituut voor Voedselveiligheid in Wageningen
"De Oost-Europeanen zijn nog niet klaar voor de uitbreiding. Ook psychisch niet. Onze medewerkers helpen in Oost-Europese landen bij het opzetten van de systemen om gevaren voor de voedselveiligheid op te sporen.
Toen het antibioticum chlooramfenicol in de melk bleek te zitten, stonden de Oost-Europeanen perplex. Ze begrepen niet waar het vandaan kwam. Het was toch verboden? Het idee dat sommige mensen de regels breken kwam niet bij ze op. De geleide economie heeft die mentaliteit in de hand gewerkt, maar we zien dat die nu hard aan het veranderen is.
Het is trouwens niet juist om als Nederland naar Oost-Europa te wijzen. Wij zijn ook niet klaar voor de EU. In 2005 moet het systeem van tracking & tracing in de lucht zijn, wil Brussel. Tegen die tijd moet je alle levensmiddelen terug kunnen volgen in de keten. Dat systeem functioneert nog steeds niet.
Nou ja. We hebben nog even de tijd."
Nogmaals Leo den Hartog
"Aan elke verandering zitten zowel bedreigingen als kansen en het is menselijk om vooral in bedreigingen te denken. Ik zie in de uitbreiding vooral kansen, niet alleen voor de economie maar ook voor Wageningen. De nieuwe lidstaten werken nu hard aan hun registratie- en identificatiesystemen, met Europese hulp. Ook mensen van Wageningen UR werken daaraan mee. De uitbreiding van de EU is ook een kans voor Wageningen om zijn kennis te exporteren.
Je moet de uitbreiding vergelijken met autorijden. Autorijden doe je met handen aan het stuur. Je zit niet voortdurend met je voeten op de rem."
Weekblad voor Wageningen UR, 7 november 2002.