Deze website gebruikt cookies. Als je wilt weten wat dat zijn, en wat voor consequenties dat heeft, klik dan hier. Als je niets van die cookies moet hebben, klik dan hier.

Opgepoetst | 24-7-2019

7 vragen over de liefde aan Wageningse wetenschappers

Vandaag begint de lente, de boekenweek gaat over de liefde en Wageningen UR moet 'meer mens en minder techniek' worden. Dat zijn dus drie redenen om vooraanstaande Wageningse onderzoekers te vragen wat zij weten over het allermenselijkste gevoel. De liefde dus.

Wat is verliefdheid, wetenschappelijk gezien?
Prof. Daan van der Heide, leerstoelgroep Fysiologie van Mens en Dier van Wageningen Universiteit
"De aanmaak van testosteron gaat een beetje omhoog. Zowel bij mannen als bij vrouwen. Dat geldt ook voor de aanmaak van adrenaline en cortisol. Dat zijn stresshormonen die het energieniveau verhogen en je ook een beetje ongedurig maken. Fysiologisch gezien is verliefdheid een toestand van milde stress."

Hoe kun je je kansen verhogen op de markt van liefde en geluk?
Drs Ynte van Dam, leerstoelgroep Marktkunde en Consumentengedrag van Wageningen Universiteit
"Er is geen markt voor liefde en ook geen prijs. Ja, ik weet wel dat er hele volksstammen maatschappijwetenschappers zijn die op zo'n manier over menselijke relaties denken. Die mensen maken theorieen waarin vrouwen genegenheid, een huis of geborgenheid krijgen in ruil voor seks. Bijvoorbeeld. Ik moet er niks van hebben. Het is een staaltje van het binnendringen van het marktdenken in de intieme levenssfeer, en daar hoort het niet.
Liefde is een publiek goed, net als zonlicht en lucht. Je kunt op iedereen verliefd worden en het kost niks. En soms wordt die liefde ook nog beantwoord. Daar is geen prijs voor te bepalen. De enige liefde met een prijs is de liefde - als je het zo mag noemen - van een publieke vrouw."

Worden mensen door de klimaatverandering steeds vroeger in het jaar verliefd?
Ir Arnold van Vliet, leerstoelgroep Milieusysteemanalyse van Wageningen Universiteit, werkt aan een databank van alledaagse waarnemingen die wijzen op klimaatverandering
"Dat is niet direct de insteek die we voor onze databank hebben gekozen. We houden bij wanneer de bomen nieuw blad krijgen en zo, en wanneer vlinders verpoppen. Op menselijke romantiek letten we niet.
We zien wel dat sommige soorten vogels eerder terugkomen uit het zuiden, eerder beginnen met de bouw van nesten en eerder eieren leggen. Dus als vogels zulke gevoelens hebben, dan mag je aannemen dat ze eerder in het jaar naar boven komen. Maar dat is vast niet wat je wilde weten."

Worden dieren verliefd?
Dr Nicoline Soede, leerstoelgroep Adaptatiefysiologie van Wageningen Universiteit
"Hoe kun je als mens weten wat een dier voelt? Dat kun je niet. Omdat we niet met dieren kunnen praten, weten we het niet. Maar van varkens weten we wel dat zeugen een voorkeur kunnen hebben voor bepaalde mannetjes, dat ze de ene beer leuker vinden dan de andere. Het vreemde is alleen dat ze die voorkeur alleen hebben als ze niet paren. Zeugen hebben een hormonale cyclus van drie weken, moet je weten. Om de drie weken zijn ze een paar dagen berig en bereid te paren en tijdens die periode maakt het ze niet uit met wie. Alles is goed."

Doen dieren aan liefde?
Dr Geert Groot Bruinderink van het Wageningse onderzoeksinstituut Alterra, deed onderzoek naar burlende herten
"Weet ik niet. Maar als ze het gevoel hebben, dan is dat anders dan bij ons. Bij ons zijn seksuele en romantische gevoelens duurzaam. We ervaren ze het hele jaar door. Bij dieren zijn ze gebonden aan het seizoen. Bij edelherten komen ze naar boven in de herfst. Daarom heeft de band tussen mannetjes en vrouwtjes ook niet dat unieke dat je vindt bij mensen.
Tijdens de paartijd maken de mannetjesherten veel kabaal en vechten ze met elkaar om de wijfjes. Wie wint, krijgt de wijfjes. Dat dachten we tenminste. Maar als je een kudde goed leert kennen, zie je dat eigenlijk de wijfjes het voor het zeggen hebben. Zij kiezen uiteindelijk het mannetje en dat is niet altijd het exemplaar dat het hardste burlt. Als mannetje moet je ook een imposant gewei hebben om in de smaak te vallen."

Als dieren verliefd zijn, stellen ze zich dan net zo aan als mensen?
Dr Albert Beintema van Alterra, expert op het gebied van het liefdesleven van grutto's en pinguins
"O ja. Volgens de meeste wetenschappers is het toenaderingsgedrag van dieren geritualiseerd, maar als je je er in verdiept, dan kun je je niet aan de indruk onttrekken dat er veel aanstellerij bij komt kijken. Dieren kunnen zich knap kleverig-temerig gedragen. Sommige soorten dan. Bij de regenworm valt het mee, maar zoogdieren en vogels, dat is een ander verhaal. Kijk maar hoe koolmezen elkaar het hof maken. Hoe het mannetje dan met een rupsje aankomt voor het wijfje, dat dan infantiel begint te piepen. Alsof ze niet zelf kan eten. En hoe het mannetje dat dan vertederd in haar snavel stopt."

Wat gebeurt er met je als je bloost?
Nogmaals Prof. Daan van der Heide
"Als je bloost maakt je lichaam extra veel adrenaline aan. Adrenaline is een stresshormoon. Als je moet rennen of vechten voor je leven, geeft je bijnier het af aan de bloedbaan. Daardoor verwijden je vaten zich, zodat je spieren meer zuurstof krijgen. Hetzelfde gebeurt als iemand een gevoelige opmerking maakt, of juist iets heel aardigs zegt. De adrenaline verwijdt je haarvaten, zodat je huid soms tot aan je navel rood verkleurt."

_{Weekblad voor Wageningen UR, 21 maart 2002.}

_{Gemaakt in Kladblok. WordPress is voor mietjes.}